Ik ben dol op Alocasia! Of Olifantsoor, zoals we de plant in Nederland ook nog wel eens noemen vanwege de enorme bladeren. Op het moment van schrijven heb ik er zelf tien, als ik de drie knolletjes die nog niet zijn uitgekomen meeneem in mijn optelsom. Van veel mensen hoor ik dat ze Alocasia ‘moeilijke’ planten vinden. Bij sommigen trekken ze insecten aan, voor anderen rotten ze weg en soms lijkt er maar geen beweging in te zitten. Misschien helpt het als we wat meer over Alocasia weten!
Herkomst
Er zijn 79 verschillende erkende soorten binnen het geslacht Alocasia. Deze planten komen van nature voor in (sub)tropische gebieden in Azië en het oosten van Australië. Daarnaast worden ze op veel plekken ter wereld geteeld. Sommige Alocasia kunnen na bereiding geconsumeerd worden. Toch zou ik geen hap van een Alocasia nemen als ik jou was, want ze zijn in rauwe vorm giftig. Ook met kinderen en huisdieren is het oppassen!
Groei en grootte
Alocasia zijn knolgewassen. Dat betekent dat ze geteeld worden voor de knol waar de plant uit groeit. Dit wordt ook wel de wortelstok of rizoom genoemd.
Tegenwoordig worden Alocasia steeds populairder om in huis te hebben als decoratieve plant. Als potplanten doen ze het goed, mits ze in luchtige grond staan en heel veel licht krijgen.
Alocasia kunnen, afhankelijk van de soort, erg groot worden. De bladeren worden zo’n 20 tot 90 centimeter in doorsnede en staan omhoog op lange bladstelen of petiolen. Als je op afbeeldingen van volwassen Alocasia zoekt krijg je een beetje een idee van de potentie van deze bijzondere planten. Het verschilt per soort hoe groot ze kunnen worden, het is slim om daarop te letten bij de aanschaf!
De bladeren van de verschillende soorten Alocasia verschillen enorm onderling. Breed, smal, donkere en lichte kleuren, glanzend, mat en fluweelachtig, het kan allemaal! Ik denk dat er voor iedereen een Alocasia bestaat.
Guttatie
Alocasia staan erom bekend dat ze ‘huilen’. Hiermee worden de vochtdruppels bedoeld die van de bladeren af vallen, voornamelijk net nadat de plant water heeft gehad of in de ochtend.
Dit verschijnsel wordt guttatie genoemd. De plant heeft dan te maken met een onbalans. De worteldruk is erg groot, wat betekent dat er veel water door de wortels de plant in gebracht wordt. De plant kan het met verdamping van vocht door het blad slecht bijhouden. Daardoor wordt overtollig vocht via de waterporiën of hydathoden naar buiten geperst. Dat zijn de druppels die wij aan het blad zien hangen.
Andere planten hebben dit ook, maar bij Alocasia wordt het gemiddeld vaker gezien. De waterdruppels kunnen vlekken geven op de vloer of op meubels, neem dat mee in je overweging voordat je een Alocasia aanschaft.
Verzorging
Onder de tien verschillende soorten Alocasia die ik zelf in huis heb, zie ik veel overeenkomsten in de verzorging. Maar wat voor mij werkt, hoeft voor jou natuurlijk niet te werken. Iedereen heeft thuis te maken met andere omstandigheden, zoals luchtvochtigheid, lichtinval en tocht. Het blijft zoeken naar wat het beste werkt voor jouw plant in de specifieke omstandigheden van jouw huis.
Licht
Licht is erg belangrijk voor Alocasia. Ik heb de mijne allemaal zo dicht mogelijk bij het raam geparkeerd staan en ze vinden het heerlijk! Sommige Alocasia schijnen hun blad te kunnen verbranden in de volle zon. Ik heb daar zelf nog niets van gemerkt, bij mij doen ze het er allemaal goed op. Daar wil ik wel bij vermelden dat de volle zon in het werelddeel van herkomst veel meer kracht heeft dan de zon in Nederland. Ik denk dat ze hier op het noordelijk halfrond best wat kunnen hebben.
In de winter hebben Alocasia het moeilijk. Er is veel minder licht en sommige Alocasia gaan in winterrust. Dat betekent dat er geen nieuwe groei ontstaat, sommige Alocasia schijnen zelfs hun blad helemaal te verliezen. Die ervaring heb ik zelf niet. Wel heb ik gemerkt dat ze hier in huis stoppen met groeien en onvast in de pot komen te staan, alsof ze zich ontspannen en zich niet langer vasthouden met de wortels. Ik heb me daar wel zorgen om gemaakt, maar zodra de dagen langer werden kwamen de nieuwe bladeren er weer aan alle kanten uit.
Water
De watergift is voor veel mensen lastig onder de knie te krijgen bij Alocasia. Dat kan ik me voorstellen. Ik doe het grotendeels op gevoel. Wel hou ik een nat-droog-cyclus aan: ik geef ze flink veel water en laat ze daarna helemaal uitdrogen, tot vlak voordat de bladeren gaan hangen. Dan krijgen ze weer een flinke slok. En als ik het heb over een flinke slok, bedoel ik dat ik ze water geef tot het er aan de onderkant van de pot weer uit komt stromen, zodat ik zeker weet dat de aarde zoveel mogelijk geabsorbeerd heeft.
Daarbij wil ik wel de kanttekeningen plaatsen dat ik a) alles in terracotta potten mét gat in de bodem heb staan, en b) al mijn Alocasia in een heel luchtig substraat staan, met een goede drainage. Op die manier beperk ik het risico op wortelrot tot een minimum, iets waar veel mensen bang voor zijn bij het verzorgen van hun planten.
Handig om te weten: maakt jouw Alocasia een nieuw blad? Dan zijn ze extra dorstig, dus hou ze goed in de gaten!
Luchtvochtigheid
Overal lees ik dat Alocasia een hoge luchtvochtigheid nodig hebben om tot hun volle potentie te komen. Dat is vrij logisch als we kijken naar het gebied waar ze van oorsprong vandaan komen. (sub)Tropische klimaten zijn veel vochtiger dan ons gematigde zeeklimaat hier in Nederland.
Wil je de luchtvochtigheid rondom je plant(en) vergroten? Denk dan aan het neerzetten van schoteltjes met steentjes en een laagje water, of het aanschaffen van een luchtbevochtiger.
Zelf heb ik geen ervaring met Alocasia die het moeilijk hebben met een gebrek aan luchtvochtigheid. Ik heb er geen extra maatregelen voor genomen en ze doen het hier allemaal goed. De gemiddelde luchtvochtigheid in mijn huis ligt tussen de 35-55%, afhankelijk van het weer. Het verschilt wel per soort hoe goed ze er tegen kunnen. Kruisingen zijn vaak iets sterker en kunnen beter omgaan met minder optimale omstandigheden binnenshuis.
Temperatuur
Alocasia hebben een temperatuur nodig van tussen de 18-28 graden Celcius. Wanneer de temperatuur daalt tot onder de 16 graden wordt het schadelijk voor je plant. Sommige mensen zetten hun Alocasia buiten in de zomer, dat schijnen ze heerlijk te vinden. Als je daarmee wil experimenteren, let dan op dat de temperaturen ’s nachts niet onder de 16 graden komen, daar zijn deze tropische reuzen niet op ingesteld!
Bemesten
Alocasia zijn dol op bemesting. Het maken van grote bladeren vergt veel energie en die haalt de plant uit zijn substraat. Ik maak gebruik van wormenmest, en dat werkt perfect. Wormenmest is 100% natuurlijk en kan de wortels niet verbranden, zoals met synthetische plantenvoeding wel het geval is. Eens per twee maanden strooi ik een halve tot hele theelepel bovenop de aarde voordat ik water geef.
Plagen
Veel mensen hebben ondervonden dat Alocasia gevoelig zijn voor verschillende soorten plaaginsecten, zoals trips en spint. Ik heb die ervaring zelf niet. Mijn Alocasia staan door het hele huis verspreid, bij open ramen en deuren, in de tocht, soms ook een dagje buiten. Waar het verschil in zit weet ik niet precies, misschien heb ik tot op heden gewoon geluk gehad.
Hopelijk heb ik je iets nieuws kunnen vertellen over Alocasia en kun je iets met de informatie en mijn ervaringen. Bij mij doen ze het allemaal goed en ik verzorg ze met veel plezier!